EYFEL KULESİ İLGİNÇLİKLERİ
Eyfel
Kulesi (Fransızca: La tour Eiffel [la tuʀ ɛˈfɛl]), Paris'teki
demir kule. Kule, aynı zamanda tüm dünyada Fransa'nın sembolü halini almıştır.
İsmini, inşa ettiren firma olan Gustave Eiffel'den alır. En büyük turizm
cazibelerinden biri olan Eyfel Kulesi, yılda 6 milyon turist çeker. 2002
yılında toplam ziyaretçi sayısı 200 milyona ulaşmıştır.
Eyfel
Kulesi 1887 ile 1889 yılları arasında Gustave Eiffel'in firması tarafından,
Fransız Devrimi'nin 100. yıl kutlamaları çerçevesinde düzenlenen Expo 1889
Paris fuarının giriş kapısı olarak inşa edilmiştir. Aslında kulenin mimarı
Gustave Eiffel değil, İsviçreli Maurice Koechlin 'in siparişi üzerine
tasarlayan Stephen Sauvestre'dir. Meslektaşı Emile Nouguier ile beraber ilk
tasarımları yapmıştır. Kulenin, 7.739.401 Frank 31 Sent tutan inşaat
masrafları, Gustave Eiffel'in tahminlerinin 1 milyon frank üstündedir. 1889
yılındaki açılış tarihinden önceki 5 ayda 1,9 milyon kişi ziyaret edince, yıl
sonuna kadar toplam masrafın 3/4'ü çıkartılmıştır.
3.000
işçi 26 ay boyunca 18.038 adet demir parçayı 2,5 milyon perçinle bir araya
getirdi. Hiç ölüm vakası yaşanmamış olması, o günün şartlarında şaşırtıcı bir
durumdur.
Ancak
kule, onu bir utanç lekesi olarak gören Paris halkının tepkisini de çekmiştir.
Bazı sanatçılar devasa bir sokak lambasına benzetirken, bir fabrika bacası gibi
Paris'in görsel itibarını zedeleyeceğini ileri sürmüşlerdir. Böylelikle devrin
sanatçı ve edebiyatçı çevresinde bir kampanya başlatılmış, bu kampanya
süresince ünlü sanatçıların imzaladığı bildiriler dağıtılmıştır. Bugün ise
Eyfel Kulesi, Dünya'nın en güzel mimari yapılarından biri olarak kabul edilir.
Parisliler onu Demir Bayan olarak adlandırırlar. İlk başlarda Eiffel, Kule'ye
sadece 20 yıl için müsaade almıştı. Dolayısıyla, 1909 yılında kulenin sökülmesi
gerekiyordu. Ancak kule, iletişim için çok uygun yüksekliğe ulaştığından ve
yeni yüzyılda Atlantik ötesi haberleşmeye imkân tanıdığından, kalmasına izin
verildi. Bu bağlamda Eyfel Kulesi radyo yayıncılığının gelişmesinde önemli rol
oynamıştır. Eyfel Kulesi, radyo dalgalarını çok uzun mesafelere yayabilmesi
avantajıyla, l. Dünya Savaşı’nda sinyal kesici ve bozucu olarak da
kullanılmıştır. Eyfel Kulesi, günümüzde Paris'in en çok ziyaret edilen noktası
olsa da, en tepedeki 27 metrelik radyo vericisiyle halen bir verici istasyonu
olarak kullanılmaktadır
Eyfel
Kulesi’nin tepesine çıkabilmek için 1.792 basamak çıkmak gerekir.
Kulenin en tepesinde Eyfel
Kulesi'nin mimarı tarafından bir daire düzenlenmiştir. Fransa'da ilk radyo
yayını bu dairede yapılmıştı.
Eyfel
Kulesi'nin ilginç bir özelliği de yaz aylarında güneşin ısısıyla birkaç
santimetre uzayıp, kışları tekrar eski haline dönmesidir.
Eyfel
Kulesi 300 m yüksekliktedir. Zirvesindeki televizyon vericileri 27 m daha
yükseklik kazandırır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan çelik yerine demirden
inşa edilmiş, özel teknikler sayesinde günümüze kadar sağlam olarak gelmiştir.
Manzara
platformları kamuya açık 57 m, 115 m ve 276 m yükseklikteki platformlar vardır.
Bu platformlara ziyaretçiler, üç asansörle kuzey, batı ve doğu kanatlarından
ilk iki platforma ulaşır.
İlk
ve ikinci katlarda lokantalar mevcuttur. Ayrıca ilk katta, Eyfel Kulesinin
tarihinin anlatıldığı bir sergi bulunur.
En üst platforma ulaşmak
isteyen bir ziyaretçi, ikinci katta aktarma yapar ve başka bir asansöre geçer.
En
üst platform hem çatılı hem de üstü açık bir alana sahiptir. Kulenin
açılışından sonra, ilk platforma kadar 50 yolcu taşıyan iki hidrolik asansör
kullanıma girmişti. Bunlar için gerekli hidrolik presler 16 sütuna monte
edilmişti. Kuzey kanadından başka bir asansörle ikinci kata ulaşılıyordu.
2.
Dünya savaşı sırasında, işletim sistemindeki hasarlar sebebiyle bunlar devre
dışı kalınca, Adolf Hitler kuleye yaya olarak çıkmak zorunda kalmıştı.
1983 tarihinde ikinci ve
üçüncü katlar arasına, 1000 tonluk yürüyen merdivenin yerini alan, 4 yeni
turuncu asansör monte edildi. Yürüyen merdiven 954 basamaklı ve 3 m
genişliğindeydi.
22
Temmuz 2003 tarihinde, kısa devre sonucu, kulenin zirvesinde, hemen en üst
ziyaretçi platformunun üstünde yangın çıkmıştır. Yangın bir saat gibi bir
sürede kimse yaralanmadan söndürülmüştür.
Londra'da benzer
proje
Eyfel kulesinin kurulmasından
sonra, Londra'da da benzer bir yapı kurmak için bir proje başlatıldı. Watkins
Tower adı verilen bu yapının inşasına 1891 yılında başlanmış olmasına rağmen
çalışma başarılı olamamış ve 1907 yılında yıkılmıştır.
Tokyo'da benzer
proje
Japonlar tarafından benzer bir
kulede 1958 yılında Tokyo'da inşa edilmiştir. Tokyo Kulesi Japonya'nın Tokyo
şehrinde, Minato-ku'daki Shiba Parkındadır. 333 metre yüksekliği ile dünyanın
en yüksek kendinden destekli çelik kulesi ve Japonya'nın en uzun insan ürünü
yapısıdır. 4000 ton ağırlığındadır.
Kulenin tasarımı Paris'teki
Eiffel Kulesi baz alınarak yapılmıştır